Zapraszamy do zapoznania się ze zbiorem często zadawanych pytań i odpowiedzi.
Wkład koronowo-korzeniowy to konstrukcja służąca do odbudowy zęba po leczeniu kanałowym,często stosowana przy odbudowie złamanych, bądź bardzo zniszczonych zębów. Jak nazwa wskazuje składa się z części korzeniowej zacementowanej w obrębie korzenia zęba.Część ta ma za zadanie utrzymanie wkładu na miejscu i odpowiednie przenoszenie sił żucia.
Drugi element wkładu, czyli część koronowa stanowi przedłużenie elementu zacementowanego w korzeniu. Część koronowa utrzymuje odbudowę, którą może być np. wypełnienie wykonane z materiału kompozytowego, bądź korona protetyczna. Wkłady stosujemy w zębach po to, aby zredukować do minimum ryzyko złamań korony zęba.
Stosuje się je również w przypadku mocno zniszczonych próchnicą, bądź złamanych zębów, ponieważ samo przyklejenie odbudowy do powierzchni korzenia nie gwarantuje stabilnego i przewidywalnego jej utrzymania.
Istnieje wiele rodzajów wkładów koronowo-korzeniowych. Najczęściej stosowanymi są wkłady z włókna szklanego. Wykorzystuje się również wkłady wykonwne z metalu, zarówno standardowe jak i indywidualne- odlewane w laboratorium protetycznym .
Wkłady koronowo-korzeniowe są bardzo dobrym rozwiązaniem jeśli chodzi o odbudowę zęba, niejednokrotnie odtworzenie utraconych tkanek niemożliwe jest bez ich zastosowania .Nie są one jednak 100% gwarantem utrzymania zęba przez lata. Złamania samych wkładów również się zdarzają- choć niezwykle rzadko. Najbardziej niekorzystną sytuacją dotyczącą zęba z zacementowanym wkładem jest pionowe pęknięcie korzenia, w konsekwencji prowadzące niestety do jego usunięcia. Brak w takiej sytuacji można uzupełnić wykorzystując implant lub most protetyczny.
Korona kliniczna to wszystkie części zęba wystające ponad dziąsło,czyli jeśli nad dziąsłem znajduje się korzeń zęba i jego korona to określa się je mianem korony klinicznej. Wydłużennie korony klinicznej jest zabiegiem mikrochirurgicznym, który przedstawimy na przykładzie złamanej poddziąsłowo ścianki podniebiennej przedtrzonowca:
W takiej sytuacji nie da się prawidłowo założyć materiałów odtwarzających brakujące tkanki, ponieważ nie ulegają odpowiedniemu związnaiu w wilgotnym środowisku. Materiał założony bez wydłużenia korony jest nieszczelny, ponadto tkanki przyzębia ( między innymi dziąsło i kość ) nie tolerują go- wpadają w stan zapalny.W trakcie tego zabiegu usuwamy odłamany fragment zęba , redukujemy dziąsło i kość otaczającą brzeg złamania:
W wyniku zabiegu odłamany brzeg korzenia umiejscowiony jest tak, że możliwa jest szczelna odbudowa utraconych takanek, odbudowa ta nie generuje stanów zapalnych w tkankach otaczających ząb:
Leczenie to polega na powtórnym przeprowadzeniu czyszczenia kanałów, w zębie który był już leczony w ten sposób.Najczęstsze sytuacje, w których powinno się je przeprowadzić przedstawiamy na rysunkach poniżej:
Ząb z niewypełnionymi fragmentami kanałów.
Ząb z całkowicie pominiętym kanałem do opracowania.Przyczyną może tutaj być zwapnienie w okolicy wejścia do kanału.
Ząb leczony amputacyjnie.Jest to stara metoda leczenia nie wykonywana już w stomatologii, polegająca na dewitalizacji (zatruciu) miazgi ,po czym nie wykonywano czyszczenia kanałów, na ich ujścia zakładano pastę koserwującą.Metoda zarzucona z powodu wielu powikłań występujących w tak leczonych zębach- stany zapalne pod korzeniami , często będące powodem usunięcia zęba.
Perforacja np. w obrębie korzenia, wymaga wypełnienia specjalnie przeznaczonym do tego biozgodnym materiałem MTA.
W przypadku złamanych zębów , które wymagają odbudowy na wkładach koronowo-korzeniowych.
Jeśli zęby takie mają niedopełnione kanały wymagają ponownego leczenia.
Wszystkie przypadki przedstawione powyżej mogą występować z lub bez stanu zapalnego w pobliżu niedopełnionego lub sperforowanego kanału.
Na grafice poniżej przedstawiamy każdy z tych przypadków ze stanem zapalnym:
Zęby kwalifikujące się do ponownego leczenia kanałowego wykrywane są często podczas wizyt kontrolnych, po wykonaniu rtg. Bardzo długi okres mogą nie dawać dolegliwości, zarówno te bez stanu zapalnego jak i te ze stanem zapalnym. Często pacjenci pytają czy trzeba koniecznie zęba ponownie leczyć, skoro nie ma dolegliwości i nie ma zapalenia widocznego na zdjęciu? W przypadku, gdy nie ma zapalenia pod zębem można odstąpić od leczenia kanałowego (choć nie polecamy takiego rozwiązania).W takiej sytuacji pamiętać trzeba, aby na wizytach kontrolnych w przyszłości wykonać rtg takiego zęba. Coraz częsciej zdarza się, że pacjenci są kierowani do gabinetu celem wykluczenia potencjalnych ognisk zakażenia w obrębie zębów przez lekarzy różnych specjalności: np ortopedzi przed zabiegiem wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego, np kardiochirurdzy przed operacją serca, okuliści przed zabiegiem w obrębie oka. W związku z tym pacjent odstępujący od ponownego leczenia kanałowego musi mieć świadomość, że w przyszłości w takich okolicznościach, ząb który nie został prawidłowo przeleczony bedzie musiał zostać ponownie poddany leczeniu kanałowemu.
Zęby ze stanami zapalnymi pod lub przy korzeniach, koniecznie powinny być ponownie leczone kanałowo. Podobnie jest w przypadku kiedy mamy do czynienia z zębem wymagającym odbudowy na wkładach koronowo-korzeniowych. Zabieg usunięcia wkładu jest czasochłonny i trudny, dlatego kanał za wkładem musi być perfekcyjnie wypełniony. Ponowne leczenie kanałowe jest często skomplikowane i nie zawsze niestety kończy się powodzeniem, jeśli nie można kanału odpowiednio wypełnić w "odwodach" pozostają zabiegi takie jak resekcja, hemisekcja, radisekcja pozwalające w wielu przypadkach uratować zęba przed ekstrakcją.
Przebieg ponownego leczenia kanałowego przedstawiamy na przykładzie zęba z niewypełnionymi prawidłowo kanałami. Pod korzeniami obecne są również zmiany okołowierzchołkowe (stan zapalny):
Celem leczenia jest odpowiednie opracowanie mechaniczne, wyczyszczenie, wydezynfekowanie całej przestrzeni kanałów w leczonym zębie .
Reendo kończy się szczelnym ich wypełnieniem, po czym ząb zaopatrywany jest w odpowiednią odbudowę.
Kontrolę rtg wykonujemy najwcześniej po trzech miesiącach. Pełny sukces leczenia to nie tylko brak dolegliwości, to również widoczne na zdjęciu cofanie się stanów zapalnych umiejscowionych pod korzeniami.
W przypadku, gdy stan zapalny pod korzeniami nie zmniejsza się, szansą na utrzymanie zęba jest np radisekcja lub resekcja :
Część zęba można uratować przeprowadzając zabieg hemisekcji:
Który z zabiegów (resekcja, hemisekcja, radisekcja) może być wykorzystany po reendo zależy od anatomii zęba i umiejscowienia stanu zapalnego. W niewielkim procencie przypadków ponownego leczenia kanałowego, kończy się ono niestety ekstrakcją :
Brakującego zęba najlepiej uzupełnić za pomocą implantu:
Można wykonać również most protetyczny:
Brak pojedynczego zęba powinien być uzupełniony.Często przy zaniechaniu wstawienia zęba dochodzi do wędrówki zębów sąsiadujących z luką, sytuacja taka dotyczy nie tylko tych które sąsiadują bezpośrednio z miejscem po usunięciu.Ząb położony naprzeciwko niejednokrotnie wysuwa się z zębodołu,wszystko to przedstawniamy na grafice poniżej:
W konsekwencji dochodzi do rozłączania się styków wielu zębów w pobliżu luki po usunięciu, ząb z naprzeciwka w wyniku wysunięcia ma obnażoną szyjkę , wszystko to prowadzi do większej skłonności do próchnicy na powierzchniach stycznych, również do większej skłonności do chorób przyzębia (paradontoza).
Konsekwencją braku uzupełnienia są również zaburzenia zgryzowe, w normalnych warunkach przy prawidłowym zgryzie i przy wysuwaniu dolnej szczęki zęby boczne nie mają ze sobą kontaktu, natomiast stykają się ze sobą zęby przednie, tak jak na rysunku poniżej:
Wysuniętez zębodołu zęby będące wynikiem braku uzupełnienia często są powodem powstania węzłów urazowych, uniemożliwiając lub ograniczając odpowiedni kontakt zębów przednich przy ruchach szczęki dolnej. Prowadzi to często do zaburzeń w stawach skroniowo-żuchwowych (stawy te odpowiadają za ruchy żuchwy).
Brak zęba powinien być uzupełniony za pomocą implantu:
Jeśli nie implant, w drugiej kolejności proponujemy most:
Prawidłowa odbudowa zęba po leczeniu kanałowym nie jest zwykłym plombowaniem. Jest ona bardziej skomplikowana i wynika z kilku czynników. Ząb taki zazwyczaj ma do odbudowy dużą ilość tkanek, więc można stwierdzić, że jest znacznie osłabiony. Zębina takiego zęba traci podatność na odkształcenia i staje się bardziej krucha, co przyczynia się do dalszej utraty wytrzymałości.Ponadto podczas leczenia musi być z zęba usunięta miazga zawierająca receptory, które chronią ząb przed używaniem zbyt dużej siły.W związku z tym ząb martwy jest nadmiernie narażony na działanie sił podczas odgryzania i żucia pokarmów. Odbudowa takiego zęba uzależniona też jest od jego miejsca w łuku zębowym, inne siły działają na zęby górne, inne na dolne. Podobnie inne siły działają na zęby przednie, inne na zęby boczne.
Poniżej przedstawiamy rysunek zęba po leczeniu kanałowym, odbudowany zwykłym wypełnieniem z zachowaniem pełnej wysokości ścianek od strony podniebienia i policzka :
Bardzo częstym złamaniem dotyczącym takiego zęba jest odłamanie się ścianki od podniebienia, jeśli odłamanie takie występuje nad dziąsłem , to nie ma problemu z odbudową zęba:
Natomiast jeśli złamanie sięga głęboko pod dziąsło, może skończyć się to usunięciem zęba:
Podstawowa odbudową w chroniącą ząb przed tego typu złamaniami jest nakład (onlay), wykonując nakład w pierwszej kolejności skracamy ścianki boczne zęba do 1/2 lub 1/3 wysokości. Nakład można wykonać z kompozytu lub porcelany. Można być wykonany bezpośrednio w gabinecie , lub może być zrobiony przez technika dentystycznego, a następnie jest wklejany przez lekarza na ząb.
Zęby przednie po leczeniu kanałowym również nie powinny być odbudowane zwykłym wypełnieniem:
Siły żucia w odcinku przednim często prowadzą do tego typu złamań:
Zęby w odcinku przednim zaopatrujemy najczęściej w wkład koronowo-korzeniowy z włókna szklanego.Zastosowanie takiego rozwiązania minimalizuje ryzyko wystąpienia wyżej wymienionego złamania.
Niejednokrotnie ze względu na duży stopień utraty tkanek twardych zęba po leczeniu kanałowym najbardziej pożądaną odbudową jest zastosowanie wkładu koronowo-korzeniowego wraz z koroną protetyczną :
W podsumowaniu należy napisać, że metody te nie są 100% gwarantem sukcesu .Redukują jednak do minimum ryzyko uszkodzeń tkanek podczas działania sił żucia .I w znacznej większości przypadków pozwalają zachować sprawnie funkcjonujące zęby przez wiele lat.
Obecnie w protetyce stomatologicznej uzupełnienia pełnoceramiczne wypierają prace na podbudowie metalowej.Coraz bardziej rosnące wymagania pacjentów spowodowały rozwój bardziej estetycznych materiałów . Spośród wszystkich rodzjów koron , korony i mosty pełnoceramicze są rozwiązaniami , które w pierwszej kolejności polecane są pacjentom Medical Stomatologia .Oferyjemy prace pełnonoceramiczne na bazie tlenku cyrkonu oraz korony E-max.Uzupełnienia te wraz z licówkami są obecnie najbardziej estetycznymi roziązaniami , które oferuje stomatologia.
Podstawowe zalety koron pełnoceramicznych w odniesieniu do koron metal - porcelana :
Poniżej przedstawiamy kilka zdjęć dotyczących prac pełnoceramicznych:
To zdjęcie świetnie ilustruje różnicę pomiedzy pracą pełnoceramiczną , a koroną na metalu . Jest to powiększone zdjęcie dostępne w galerii przypadków : licówki 10 lat po oddaniu .
Estetyka licówek i koron pełnoceramicznych jest na tym samym poziomie . Czerwoną strzałką zaznaczone są licówki , zieloną korony porcelanowe na metalu . W roku , w którym wykonaliśmy tę pracę nie mieliśmy w ofercie dostępnych koron pełnoceramicznych . W chwili obecnej jeśli wykonujemy licówki to tylko w "duecie" z koronami pełnoceramicznymi .
Proszę zwrócić uwagę na dziąsło : przy koronie jest bardziej szare i ciemne , bardziej jasne i różowe przy licówkach . Korona powyżej czarnej linii jest bardziej matowa, inaczej zachowuje się licówka , w tym obszarze transparencja światła jest jak w naturalnym zębie .Poniżej czarnej linii korona i licówka jest na tym samym świetnym poziomie estetycznym . Ponieważ tutaj technik dentystyczny ma dużo więcej miejsca , żeby zamaskować ujemne oddziaływanie metalu na wygląd korony .
Zdjęcie przedstawiające korony pełnoceramiczne i porcelana - metal od środka:
Zdjęcia podbudowy na modelu gipsowym:
Podbudowa pełnoceramiczna na modelu i metalowa podczas przymiarki w ustach:
Opisujemy tutaj różnicę między koronami pełnoceramicznymi, a licówkami porcelanowymi . Nie bierzemy pod uwagę licówek kompozytowych, ponieważ takich nie wykonujemy. Nie zamujemy się w tym porównaniu koronami porcelana na metalu, ponieważ nie dorównują one estetyką uzupełnieniom pełnoceramicznym. Zasadnicza różnica pomiedzy koroną, a licówką to sposób przygotowania przed ich wykonaniem.Pod koronę szlifujemy zęba z wszystkich ston , natomiast licówka wymaga szlifowania ze strony zewnętrzej i z brzegu .Czyli szlifowanie pod licówkę jest bardziej oszczędne. Licówki są uzupełnieniami wymagającymi spełnienia większej ilości warunków do wykonania, znaczy to, że nie zawsze da się je zastosować u pacjenta. Częściej można odbudować zęba za pomocą korony. Decyzja czy korona, czy licówka należy do lekarza i podejmowana jest wspólnie z pacjentem.Sposób klejenia licówki do zęba jest bardzo skomplikowany i trwa dużo dłużej niż klejenie korony.Rysunki i zdjęcia przedstawiające korony i licówki przedstawiamy poniżej.
Korony pełnoceramiczne od środka:
Preparacja zębów pod korony:
Licówki schemat budowy i preparacja zęba:
Licówka z przodu i profilu:
Prace wykonane w przez lekarzy Medical Wadowice Stomatologia przedstawiamy w galerii przypadków na podstronie stomatologia.
- Tampon trzymać zagryziony przez około 30 minut.
- 2 h nie jeść i nie pić.
- W tym samym dniu pokarmy , które spożywamy powinny być miękkie i nie gorące.
- Nie pić alkoholu.
- Nie palić najlepiej przez 12 h.
- Nie wykonywać intensywnego wysiłku fizycznego.
- Można stosować zimne okłady
- Uważać podczas zasysania, np podczas picia przez słomkę lub palenia.
- W razie bólu można zastosować lek przeciwbólowy, zalecamy leki przeciwbólowe działające jednocześnie przeciwzapalnie - paracetamolu w tej sytuacji nie polecamy. Ewentualnie zapisujemy konkretny lek na receptę.
- Nie przepłukiwać intenstywnie rany, ponieważ można doprowadzić do pozbycia się skrzepu i powstania suchego zębodołu .
- Można płukać środkami odkażającymi, z zachowaniem ostrożności ,może to być np PerioKIN płyn, środki te dostępne są w rejestracji.
- Zachować ostrożność przy szczotkowaniu zębów w okolicy rany, można szczotkować miękką szczoteczką. Polecamy tutaj szczoteczki Curaprox dostępne w rejestracji.
- Jeżeli to możliwe: nie spać na tej stronie w dobę po usunięciu.
Należy skontaktować się z gabinetem po ekstrakcji w przypadku:
- wystąpienia intensywnego krwawienia
- wystąpienie intensywnego bólu
- wystąpienia dużego obrzęku
- wystąpienia gorączki
Do zimnych okładów można wykorzystać coś z lodówki , najlepiej owinąć to w kawałek materiału, tak aby nie przykładać bezpośrednio na skórę. Robić przerwy, ponieważ można odmrozić okładaną okolicę. Polecamy kompresy z apteki .
W przypadku intensywnego bólu można skorzystać z zakładania opatrunków przeciwbólowych i przeciwzapalnych w gabinecie. Opatrunki te najczęściej nie da się założyć na drugi dzień po ekstrakcji , najwcześniej na trzeci dzień po usunięciu. Zakładamy je codziennie, aż do przejścia dolegliwości bólowych. Pozwalają one na złagodzenie bólu i zmniejszenie liczby zażywanych tabletek przeciwbólowych.
Przykrym powikłaniem po usunięciu jest tak zwany suchy zębodół, charakteryzuje się on brakiem skrzepu w zębodole i najczęściej dolegliwościami bólowymi znacznej intensywności . Często występuje u osób ze skąpym krwaweniem z rany po zabiegu. Przyczyną suchego zębodołu może być również wypłukanie lub wyssanie skrzepu , w związku z tym przestrzegamy przed intensywnym płukaniem rany. Trzeba też uważać przy zasysaniu, np podczas picia przez rurkę, bądź podczas palenia .
Krwawienie po usunięciu zęba trwa najczęściej od kilkudziesięciu minut do kilku godzin. W przypadku niewielkiego krwawienia można sobie przyłożyć i zagryźć tamponik, potrzymać go przez 30 mi, czynność tą można powtórzyć.Można się wspierać zimnymi okładami .Jeśli nie mamy w domu sterylnych gazików można wykonać taki tampon samemu z torebki herbaty ekspresowej , trzeba ją wyparzyć i oczywiście ostudzić. Jeśli nie przechodzi prosimy o kontakt z gabinetem.
W przypadku intensywnego krwawienia również prosimy o kontakt z gabinetem.
- Powstrzymać się od jedzenia i picia przez 2-3 godziny.
- Do końca dnia po zabiegu najlepiej zastosować białą dietę.
- W przypadku wystąpinia nadwrażliwości można zastosować pasty na nadwrażliwość (np SensiKIN) lub żele do tego celu (np SensiKIN żel). Produkty firmy KIN dostępne są w rejestracji.
- żel wybielający aplikujemy do wnętrza nakładki na stronę wargową lub policzkową, nakładamy kuleczkę średnicy około 2-3mm
- zęby należy przed nałożeniem nakładki wyszczotkować i wynitkować
-nadmiary żelu wypływający bokiem nakładki należy usunąć np patyczkiem higienicznym
-zakładamy nakładkę na noc
- z założoną nakładką nie jeść, nie pić i nie palić
-po zdjęciu nakładki należy ją wypłukać z resztek żelu, pozostałości można usunąć szczoteczką i zostawić do wyschnięcia
- jamę ustną po zdjęciu wybielania należy przepłukać
- niepożądanym objawem jest nadwrażliwość zębów po zdjęciu nakładek, zalecamy używać pastę na nadwrażliwość, np SensiKIN, pasta dostępna w rejsetracji
- stopień nadważliwości jest indywidualny, od jej braku do intensywnych dolegliwości , intensywne dolegliwości występują rzadko
- w razie dużej nadwrażliwośći można użyć żelu na ostrą nadwrażliwość np SensiKIN żel , można go stosować bezpośrednio na zęby, lub aby wzmocnić działanie można założyć go do nakładek na noc
- w przypadku wystąpienia dużej nadwrażliwości przerywamy wybielanie, które kontynuujemy po złagodzeniu objawów
- wybielanie przeprowadzamy średnio przez 10-14 nocy, jeśli pacjent chce można wybielać dłużej
- nakładek nie można wyparzać - ulegną odkształceniu
- czas na ustabilizowanie koloru to około 14 dni po wybielaniu, dopiero po tym czasie dobieramy kolor do prac protetycznych ( korony , mosty , licówki ), które często są wykonywane po wybielaniu.W trakcie wybielania i po jego zakończeniu zaleca się stosowanie białej diety, oraz odrzucenie zimnych i kwaśnych pokarmów i płynów (np woda z cytryną), należy również wstrzymać się od palenia
Biała dieta, czyli spożywanie pokarmów i płynów, które nie wybarwiają zębów, oraz odrzucenie tych, które potencjalnie mogą działać barwiąco na ich tkanki .Dieta ta powinna być przestrzegana w trakcie i po wybielaniu lampą i nakładkami. W trakcie jej stosowania nie powinny być przyjmowane:
- płyny: kawa, mocna herbata (w tym zielona i biała), soki, cola, czerwone wino, kolorowe alkohole, ciemne piwo
- sery żółte, twaróg biały z przyprawami
- warzywa, np czerwona kapusta, marchewka
- owoce, np jagody, maliny, porzeczki,
- zupy, np barszcz czerwony
- czekolada, produkty zawierające kakao
- przyprawy, np kurkuma, cynamon
- wędliny, oprócz drobiu
- produkty wysokoprzetworzone zawierające barwniki, barwniki oznaczone są od E100 do E199, białe barwniki to E170 oraz E171
Produkty, które można spożywać:
- makarony
- ziemniaki
- białe pieczywo
- drób i ryby
- ryż
- białe sosy
-białko z jajka
-białe sery bez przypraw
-produkty mleczne, jogurty naturalne
-płatki śniadaniowe
-banany
-mleko, wodę białe alkohole
- przez 48h po wybielaniu stosować się do białej diety, nie przyjmować pokarmów i płynów zimnych i kwaśnych i najlepiej nie palić
- przez 48 h używać tylko białej pasty do zębów, wstrzymać się z płynami do dezynfekcji jamy ustnej
- po tym czasie można spożywać produkty bez ograniczeń jeśli chodzi o kolor
Biała dieta, czyli spożywanie pokarmów i płynów, które nie wybarwiają zębów, oraz odrzucenie tych, które potencjalnie mogą działać barwiąco na ich tkanki. Dieta ta powinna być przestrzegana w trakcie i po wybielaniu lampą i nakładkami. W trakcie jej stosowania nie powinny być przyjmowane:
- płyny: kawa, mocna herbata (w tym zielona i biała), soki, cola, czerwone wino, kolorowe alkohole, ciemne piwo
- sery żółte, twaróg biały z przyprawami
- warzywa, np czerwona kapusta, marchewka
- owoce, np jagody, maliny, porzeczki,
- zupy, np barszcz czerwony
- czekolada, produkty zawierające kakao
- przyprawy, np kurkuma, cynamon
- wędliny, oprócz drobiu
- produkty wysokoprzetworzone zawierające barwniki, barwniki oznaczone są od E100 do E199, białe barwniki to E170 oraz E171
Produkty, które można spożywać:
- makarony
- ziemniaki
- białe pieczywo
- drób i ryby
- ryż
- białe sosy
-białko z jajka
-białe sery bez przypraw
-produkty mleczne, jogurty naturalne
-płatki śniadaniowe
-banany
-mleko, wodę białe alkohole
Biała dieta, czyli spożywanie pokarmów i płynów, które nie wybarwiają zębów, oraz odrzucenie tych, które potencjalnie mogą działać barwiąco na ich tkanki .Dieta ta powinna być przestrzegana w trakcie i po wybielaniu lampą i nakładkami. W trakcie jej stosowania nie powinny być przyjmowane:
- płyny: kawa, mocna herbata (w tym zielona i biała), soki, cola, czerwone wino, kolorowe alkohole, ciemne piwo
- sery żółte, twaróg biały z przyprawami
- warzywa, np czerwona kapusta, marchewka
- owoce, np jagody, maliny, porzeczki,
- zupy, np barszcz czerwony
- czekolada, produkty zawierające kakao
- przyprawy, np kurkuma, cynamon
- wędliny, oprócz drobiu
- produkty wysokoprzetworzone zawierające barwniki, barwniki oznaczone są od E100 do E199, białe barwniki to E170 oraz E171
Produkty, które można spożywać:
- makarony
- ziemniaki
- białe pieczywo
- drób i ryby
- ryż
- białe sosy
-białko z jajka
-białe sery bez przypraw
-produkty mleczne, jogurty naturalne
-płatki śniadaniowe
-banany
-mleko, wodę białe alkohole
